تاریخچه فوم آتش نشانی
تاریخچه فوم آتش نشانی از موارد مهمی است که ذهن هر کاربری را به خود مشغول کرده است. اگر شما حتی یک مرتبه به این فکر کرده باشید که ” فوم آتش نشانی چیست ” قطعا دانستن تاریخچه فوم آتش نشانی برایتان جذابیت بسیاری خواهد داشت. فوم آتش نشانی یکی از مؤثرترین و رایجترین روشهای اطفای حریق در دنیا است که در دهههای گذشته به طور چشمگیری توسعه و بهبود یافته است. این فناوری با ترکیب هوا و مایعات خاص، حبابهایی تولید میکند که به سرعت بر روی سطح آتش پخش شده و از نفوذ اکسیژن جلوگیری میکنند. ایمن شمس ماندگار به عنوان برترین تولید کننده فوم آتش نشانی در ایران همواره در پی افزایش آگاهی افراد جامعه است تا از این طریق ایمنی تک تک افراد در تمام حوزه های مختلف تضمین گردد. به همین ترتیب قصد داریم در این مقاله، تاریخچه فوم آتش نشانی به همراه توسعه آن را مورد بررسی قرار دهیم. اگر تاریخچه فوم آتش نشانی به عنوان یکی از ارزشمندترین محصولات ایمنی برای شما نیز جالب توجه است توصیه میکنیم تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.
تاریخچه فوم آتش نشانی به اوایل قرن بیستم بازمیگردد. در آن زمان، روشهای مختلفی برای اطفای حریق وجود داشت که اغلب شامل استفاده از آب و مواد شیمیایی بود. با این حال، این روشها معمولاً کارآیی محدودی داشتند و خطرات جانبی زیادی ایجاد میکردند.
فوم آتش نشانی به عنوان یک جایگزین نوآورانه برای این روشها معرفی شد. این فوم با ترکیب آب، مایعات شیمیایی و هوا تولید میشود و به دلیل خاصیت ضد اشتعالی خود، به سرعت در صنایعی که با خطر حریق روبهرو هستند، مورد استفاده قرار گرفت.
تاریخچه فوم های آتش نشانی نشان میدهد که این فناوری از اختراع اولین فوم شیمیایی در سال ۱۸۷۷ تا توسعه و پیشرفت های مختلف در زمینههای مختلف، از جمله تولید فوم مقاوم الکلی، فلورو پروتئین، و AFFF، گسترش یافته است. این پیشرفت ها شامل بهبود کارایی و کاربرد های متنوع فوم ها در مواجهه با حریق های مختلف، از جمله حریق های مواد خطرناک و حریقهای کلاس A، B، و C میشود. توسعه این ماده شیمیایی باعث افزایش کارایی، کاهش مصرف مایع فوم، و افزایش تنوع در استفاده از این فناوری در مواجهه با چالشهای آتشنشانی شده است. در ادامه مقاله تاریخچه فوم آتش نشانی پروسه پیشرفت کف آتش نشانی به صورت کامل مورد بررسی قرار گرفته شده است.
تاریخچه فوم آتش نشانی و سیر تکامل آن
سال ۱۸۷۷
اولین فوم شیمیایی توسط دانشمندان انگلیسی اختراع شد. این نوع فوم از مخلوط مواد شیمیایی خاصی به همراه آب تولید میشد که بوسیله آن میتوانستند حریق ها را خاموش کنند و انفجارهای ناشی از آنها را کنترل کنند. این اختراع مهم برای توسعه فناوری آتش نشانی بود و به افزایش کارایی و ایمنی در مقابل حریقها کمک زیادی کرد.
سال ۱۹۰۴
اگر بخواهیم تاریخچه فوم آتش نشانی را در سال های مختلف مورد بررسی قرار دهیم به سال ۱۹۰۴ میلادی میرسیم که یکی از وقایع مهم تاریخ کف آتش نشانی رقم خورد. استفاده موفقیت آمیز از فوم شیمیایی برای اولین بار در اطفاء حریق یک مخزن نفت با قطر یازده متر در کشور روسیه، این حادثه نشان داد که میتوان با استفاده از فوم شیمیایی، حریق های بزرگی را به شکل کاملا موثر کنترل و اطفاء کرد. این فوم از مخلوط مقدار زیادی از دو ماده شیمیایی به وجود آمده بود که با افزودن به آب، فومی با خواص خاص و قابل اطفاء تولید میکرد. این دستاورد نشان داد که فوم شیمیایی میتواند به عنوان یک روش مؤثر برای مقابله با حریق های نفتی و مایعات قابل اشتعال دیگر استفاده شود، و این تجربه تأیید کرد که فوم های آتش نشانی میتوانند در مواجهه با حریق های صنعتی و نفتی بسیار مؤثر باشند.
سال ۱۹۱۴
دانشمندان اتریشی موفق به تولید فومی از مخلوط پودر در داخل آب و با خاموش کنندگی و اطفاء با سرعت بالا شدند در واقع این دانشمندان نقش بسزایی در تاریخچه فوم آتش نشانی داشتند. این دستاورد نشان داد که میتوان فوم های آتش نشانی را با استفاده از مواد پودری و آب به تولید کرد. این روش تولید فوم امکان ایجاد فومی پایدار و مؤثر را فراهم میکرد که میتوانست به خوبی در اطفاء حریق های مختلف، از جمله حریق های کلاس A و حریق هایی که از مواد آلی ناشی میشدند، مورد استفاده قرار گیرد.
سال ۱۹۲۰
تولید کنستانتره فوم پروتئینی برای اولین بار انجام شد. این توسعه مهم در صنعت فوم های آتش نشانی به دلیل ویژگی های مثبتی که این نوع فوم ارائه میداد، بسیار مهم بود. فوم های پروتئینی معمولاً از پروتئین های طبیعی گیاهی یا حیوانی تولید میشدند و برای سرکوب حریقهای کلاس B و کلاس A بسیار موثر بودند.
همچنین در تاریخچه فوم آتش نشانی در همین سال، وسیلهای برای تولید و ارائه اولین فوم مکانیکی طراحی و تولید شد. فوم های مکانیکی اغلب از طریق مخلوط کردن یک ماده فومزای مکانیکی با آب و ایجاد فشار بر روی این مخلوط تولید میشدند. این فومها به خاطر ویژگی های خود از جمله قابلیت پایداری در برابر سرما و حرارت و کارایی بالا در سرکوب حریق های حاصل از مواد آلی و هیدروکربن ها، بسیار مورد توجه بودند و به عنوان یکی از روش های مؤثر ترکیبی شناخته میشدند.
سال ۱۹۳۰
با پیشرفت سریع فوم های شیمیایی با مشخصه الکلی، یعنی فوم هایی که از ترکیبات شیمیایی حاوی الکل بهره میبرند، توسعه و بهبود سیستم های فوم های مکانیکی نیز همگام با این پیشرفت ها صورت گرفت. مشخصه الکلی این فوم ها به معنای استفاده از الکل به عنوان یکی از مواد اصلی در ترکیبات فوم است. همچنین، در همان دوره، کار تجربی بر روی انواع ترکیبات کنستانتره فوم آغاز شد.
سال ۱۹۴۰
توسعه کنستانتره فوم های پروتئینی با غلظت ۳٪ در تاریخچه فوم آتش نشانی به عنوان یک تحول مهم در صنعت فوم های آتش نشانی محسوب میشود. با افزایش توجه به بهره وری فوم ها و افزایش عملکرد آنها، فوم پروتئینی با غلظت ۳٪ توانستند عملکرد خوبی را در مقابل حریق ارائه دهند، در حالی که حجم و وزن کمتری نسبت به فومهای با غلظت ۶٪ داشتند. این امر در مواردی مانند انبار و حمل و نقل فوم ها، که فضای کمتر و وزن کمتر ممکن است ارزشمند باشد مورد توجه قرار می گیرد.
سال ۱۹۵۰
صنعت فوم های آتش نشانی به ویژه در زمینه تولید فوم های با غلظت های مختلف و با کیفیت های متنوع، به دورهای از رشد و توسعه وارد شد. در این دوره، توانایی تولید فوم های با غلظت های کم، متوسط و پرتوسعه، مثل فوم های کلاس A،B و C از جمله دستاوردهای این صنعت بود.
در سال ۱۹۵۰ در تاریخچه فوم آتش نشانی همچنین محققان موفق به تولید سنتزهای جدیدی برای کنستانتره فوم شدند. این سنتزها، مواد شیمیایی خاصی بودند که با ترکیب با آب، فومه ای متنوع و با کیفیت تولید میکردند. این امکان تولید فوم های با خصوصیات دقیقتر و منحصربه فردتر را فراهم میکرد.
علاوه بر این، اولین توسعه کنستانتره های فوم مکانیکی مقاوم در برابر مایعات قابل امتزاج با آب در این دوره انجام شد. این فوم ها قابلیت مقاومت در برابر آب را داشتند و در شرایطی که ممکن بود آب به فوم افزوده شود، کارایی آنها را حفظ میکردند. این پیشرفت مهم در فناوری فومهای آتشنشانی، امکان استفاده بهینهتر از آنها را فراهم میکرد.
سال ۱۹۶۰
توسعه فناوری فوم های آتش نشانی به سرعت ادامه یافت و تغییرات مهمی را در صنعت به وجود آورد. توسعه بیشتر کنسانتره فوم های فلورو پروتئین (FFFP) وAFFF (فوم به فوم فیلم آبی) از جمله این پیشرفت ها بود. این دو نوع فوم از جمله پیشرفت های مهم در مقابله با آتشهای مختلف بودند.
همچنین، در تاریخچه فوم آتش نشانی به این نکته پی میبریم که در این دوره توسعه بهتری در فومهای مقاوم الکلی صورت گرفت. این فومها از مقاومت بالا در برابر الکل و سایر مواد شیمیایی مشابه برخوردار بودند و برای مقابله با حریق هایی که ممکن بود الکل یا مایعات دیگر در آنها حضور داشته باشد، مناسب بودند. این توسعه ها باعث افزایش کارایی و کاربرد فوم های آتش نشانی در طول این دهه شد.
سال ۱۹۷۰
توسعه بیشتری در زمینه فناوری فوم های آتش نشانی صورت گرفت، که به تولید فوم های چند منظوره و مقاوم الکلی منجر شد. این فوم ها برای مقابله با آتش های مختلفی که ممکن بود مایعات هیدروکربنی یا دیگر مواد قابل اشتعال در آنها حضور داشته باشند مناسب بودند.
در تاریخچه فوم آتش نشانی یکی از پیشرفت های مهم در این دوره، تولید فوم های مقاوم الکلی با غلظت های مختلف بود. این فوم ها برای مقابله با حریق هایی که مواد الکلی مانند بنزین یا الکل دیگر را در بر میگیرد، بسیار کارآمد بودند. از آنجایی که مایعات هیدروکربنی معمولاً با آب امتزاج نمییابند، فوم های مقاوم الکلی با غلظت ۳٪ برای این نوع حریقها مورد استفاده قرار میگرفتند. همچنین، برای حریق هایی که مایعاتی با آب امتزاج پذیرند، فومهای با غلظت ۶٪ مورد استفاده قرار میگرفتند.
همچنین، در این دوره توجه به مواد خطرناک و مواد شیمیایی ناشی از آنها مانند (Hazmat) افزایش یافت. پیشرفت هایی در تولید فوم ها به منظور سرکوب بخارات ناشی از این مواد خطرناک صورت گرفت، که این امر بهبود قابل توجهی در ایمنی و کارایی در برابر حوادث مرتبط با مواد خطرناک ایجاد کرد.
سال ۱۹۸۰
در تاریخچه فوم آتش نشانی در سال ۱۹۸۰ میلادی پیشرفت های مهمی در زمینه فناوری فوم های آتش نشانی رخ داد. یکی از این پیشرفت ها، توسعه کنستانتره های فوم مقاوم الکلی برای تولید فوم AR-AFFF (مقاوم الکلی AFFF) بود. این نوع فوم ها، قابلیت مقاومت در برابر اثرات الکل را داشتند و برای سرکوب حریق هایی که با مواد الکلی مختلفی مثل بنزین و الکل مواجه بودند، بسیار موثر بودند.
همچنین، در این دوره، پیشرفت هایی در فناوری فوم فلورو پروتئین (FFFP) نیز صورت گرفت. این فوم ها با ترکیبی از پروتئین و ترکیبات فلوروکربنی تولید میشدند و قابلیت ایجاد یک لایه پوششی روی سطح مواد مشتعل را داشتند که از انتقال اکسیژن به محل اشتعال جلوگیری میکرد، به عبارتی فومی که بر روی سطح حریق ایجاد میشود، از تخلیه اکسیژن به آن محافظت میکرد.
علاوه بر این، کنستانتره های فوم چند منظوره (FFFP-AR) نیز توسعه یافتند که این نوع فوم ها همچنین مقاومت در برابر اثرات الکلی را داشتند و برای سرکوب حریق های چند منظوره، از جمله حریق هایی که با مایعات هیدروکربنی و همچنین مایعات قابل امتزاج با آب مواجه بودند، به کار میرفتند.
سال ۱۹۹۰
یکی از این پیشرفت های این دهه معرفی نمونه ای از کنستانتره های فوم مقاوم الکلی بود که به طور کارآمد از آنها میتوان بصورت ۳% بر روی مایعات هیدروکربنی و مایعات قابل امتزاج با آب استفاده کرد. این کنستانتره ها با توجه به مقاومتی که در برابر مایعات هیدروکربنی و مایعات قابل امتزاج با آب داشتند، برای سرکوب حریق هایی که با این نوع مواد مشتعل مواجه بودند، بسیار مؤثر بودند.
همچنین در تاریخچه فوم آتش نشانی در این دوره، کنستاره فوم ها نیز معرفی شدند که برای اطفاء حریق های مواد قابل اشتعال کلاس A استفاده میشدند. حریقه ای کلاس A شامل مواد مانند چوب، کاغذ، پارچه و سایر مواد آلی هستند. کنستاره فوم ها با ایجاد یک لایه پوششی روی سطح مواد مشتعل، از تماس با اکسیژن هوا جلوگیری میکردند و باعث اطفاء حریق میشدند. این نوع فوم ها معمولاً برای حریق هایی که میتوانند با آب اطفاء شوند، مورد استفاده قرار میگرفتند و به عنوان یک روش مؤثر و ایمن برای اطفاء حریقهای کلاس A شناخته میشدند.
تحولات مهم در فناوری فوم آتش نشانی
در طول دهههای گذشته، فناوری فوم آتش نشانی تغییرات قابلتوجهی داشته است. از جمله تحولات مهم میتوان به بهبود فرمولاسیونها، افزایش پایداری و کاهش عوارض زیستمحیطی اشاره کرد.
- بهبود فرمولاسیونها: با بررسی تاریخچه فوم آتش نشانی به این نتیجه میرسیم که در ابتدا، در تولید فومهای آتشنشانی از ترکیباتی مانند پروتئینها و روغنها استفاده میشد. اما به مرور زمان، فرمولاسیونها به سمت استفاده از مواد شیمیایی سازگار با محیط زیست تغییر کردند.
- افزایش پایداری: فناوریهای جدید باعث شده است تا فومهای آتشنشانی بهبود یافته و پایداری بیشتری پیدا کنند. این به این معناست که فومها در شرایط مختلف از جمله دماهای بالا و پایین، پایداری خود را حفظ کرده و به طور مؤثری عمل میکنند.
- کاهش عوارض زیستمحیطی: در تاریخچه فوم آتش نشانی به نقطه ای از تاریخ میرسیم که توجه به مسائل زیستی اهمیت بسزایی میابد. با افزایش توجه به مسائل زیستمحیطی، فرمولاسیونهای جدیدی توسعه یافتهاند که از مواد سمی کمتر استفاده میکنند و اثرات منفی بر محیط زیست را کاهش میدهند.
نقش فوم آتش نشانی در صنایع مختلف در تاریخچه فوم آتش نشانی
با بررسی دقیق تاریخچه فوم آتش نشانی به این موضوع پی میبریم که کف آتش نشانی در صنایع مختلف نقش مهمی ایفا میکند. در این بخش قصد داریم شما را با صنایع مختلفی که این محصول، در حفظ ایمنی آنها نقش موثری داشته است را معرفی کنیم. از جمله این صنایع میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
صنایع نفت و گاز: در صنعت نفت و گاز، فوم آتش نشانی به عنوان یکی از مهمترین روشهای اطفای حریق استفاده میشود. این فناوری به کاهش خطرات انفجار و آتشسوزی در تأسیسات نفتی و گازی کمک میکند. در طول تاریخ شرکت های صنایع نفتی یکی از خطرآفرین ترین مراکزی بودند که همواره آتش سوزی در کمین آن بود. در تاریخچه فوم آتش نشانی میتوان به جرات به این امر پی برد که با روی کار آمدن محصولات آتش نشانی منحصر به فرد ایمنی این مراکز تا حد بسیار زیادی تضمین شد.
صنایع هواپیمایی: در صنعت هواپیمایی، فوم آتش نشانی به عنوان یکی از روشهای اطفای حریق در فرودگاهها و هواپیماها استفاده میشود. این فناوری به جلوگیری از گسترش حریق در سطوح سوختگیری هواپیماها کمک میکند. حتی امروزه نیز خرید کف آتش نشانی توصیه اول کارشناسان ایمن شمس ماندگار به تمام صنایع هواپیمایی میباشد.
صنایع شیمیایی: در صنایع شیمیایی، فوم آتش نشانی برای اطفای حریقهای شیمیایی استفاده میشود. این فناوری به جلوگیری از انتشار مواد شیمیایی خطرناک در محیط کمک میکند. صنایع شیمیایی میتواند به موارد مختلفی بسط پیدا کند که در مقاله تاریخچه کف آتش نشانی به صورت کلی به تمامی صنایع اشاره شده است.
نتیجهگیری
فوم آتشنشانی یکی از ابزارهای حیاتی در مبارزه با آتشسوزیهای صنعتی و شهری است که تاریخچهای پرعمق و پرباری دارد. از ابداع اولیه فومهای آتشنشانی در دهه ۱۹۰۰، تا پیشرفتهای اخیر در فرمولاسیون و کاربرد آن، این تکنولوژی به طور مداوم بهبود یافته است. امروز، انواع مختلفی از فومها با ویژگیها و کاربردهای متنوع برای مقابله با انواع آتشها وجود دارد. توجه به تأثیرات زیستمحیطی و ایمنی نیز باعث شده است که توسعهدهندگان فوم به سمت فرمولاسیونهای دوستدار محیط زیست حرکت کنند. در نهایت، در مقاله تاریخچه فوم آتش نشانی این نتیجه حاصل میگردد که فوم آتشنشانی به عنوان یک ابزار مهم در ایمنی و حفاظت از جان انسانها و داراییها به شمار میرود.